5 surowych sankcji dla pracodawców wynikających z ustawy o ochronie sygnalistów

Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
rozwiń więcej
Radca Prawny Sylwia Werpachowska
rozwiń więcej
sygnalista kary dla pracodawców nowe przepisy ustawa o ochronie sygnalistów / Sygnalista i kary dla pracodawców - nowe przepisy od 25 września 2024 roku / ShutterStock

Dnia 25 września 2024 r. zaczyna obowiązywać ustawa o ochronie sygnalistów. Pracodawca nie może stosować odwetu za zgłaszanie nieprawidłowości przez sygnalistów. W przeciwnym razie grozi mu 5 surowych sankcji. Jakie konsekwencje dla pracodawców stosujących represje wobec sygnalisty wynikają z ustawy i nie tylko?

rozwiń >

Ustawa o ochronie sygnalistów od 25 września 2024 roku - sankcje dla pracodawców

Współczesne środowiska pracy coraz częściej dostrzegają potrzebę skutecznego zgłaszania nieprawidłowości oraz naruszeń w sferze prawa i etyki. W odpowiedzi na te potrzeby, na całym świecie powstają regulacje chroniące sygnalistów, czyli osoby zgłaszające naruszenia w miejscu pracy. W Polsce temat ten zyskuje na znaczeniu w związku z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów.

Ustawa o ochronie sygnalistów w Polsce wchodzi w życie 25 września 2024 roku. Wprowadza ona obowiązek wdrożenia procedur dotyczących zgłaszania nieprawidłowości przez pracowników oraz zapewnienia ochrony sygnalistów przed działaniami odwetowymi ze strony pracodawców. Pracodawcy muszą zdawać sobie sprawę, że wszelkie represje wobec osób zgłaszających naruszenia prawa mogą skutkować surowymi sankcjami. Represje wobec sygnalistów, czyli wszelkie działania mające na celu ukaranie, dyskryminację czy wywieranie nacisku na osobę, która zgłosiła naruszenie, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych dla pracodawcy.

1. Kara finansowa

Pracodawcy stosujący represje wobec sygnalistów mogą zostać ukarani grzywną. Wysokość kar jest zróżnicowana i uzależniona od przepisów krajowych, ale może sięgać nawet setek tysięcy złotych. Kary mogą być nałożone zarówno na przedsiębiorstwo, jak i na osoby bezpośrednio odpowiedzialne za stosowanie represji.

2. Odpowiedzialność karna

W niektórych przypadkach pracodawcy mogą ponieść odpowiedzialność karną. Jeżeli represje te mają charakter przestępstwa, np. stosowania mobbingu, szantażu lub gróźb, pracodawcy mogą grozić sankcje karne, takie jak grzywna, a w skrajnych przypadkach nawet kara pozbawienia wolności.

3. Roszczenia cywilne

Sygnaliści, którzy padli ofiarą działań odwetowych, mają prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze cywilnej. Mogą domagać się od pracodawcy odszkodowania za straty materialne oraz niematerialne takie jak utrata pracy lub cierpienie psychiczne.

4. Utrata reputacji

Współczesne firmy są silnie zależne od swojego wizerunku. Pracodawcy, którzy naruszają prawa sygnalistów, ryzykują nie tylko sankcjami prawnymi, ale również narażają się na negatywną uwagę mediów i opinii publicznej. To z kolei może zniechęcić potencjalnych klientów i pracowników do współpracy z firmą, prowadząc do strat wizerunkowych.

5. Obowiązki naprawcze

Pracodawcy, którzy stosowali represje, mogą być również zobowiązani do naprawienia szkód wyrządzonych sygnaliście. Może to obejmować przywrócenie sygnalisty do pracy na poprzednich warunkach, cofnięcie wszelkich negatywnych skutków represji oraz wprowadzenie środków zapobiegających podobnym sytuacjom w przyszłości.

Jak uniknąć kar?

Aby uniknąć sankcji i stworzyć bezpieczne środowisko pracy, pracodawcy powinni wdrażać skuteczne procedury zgłaszania nieprawidłowości. Kluczowe jest zapewnienie anonimowości osobom zgłaszającym oraz wprowadzenie mechanizmów, które uniemożliwią działania odwetowe. Ważne jest również przeszkolenie kadry zarządzającej oraz pracowników z zakresu ochrony sygnalistów i etyki w miejscu pracy. Stosowanie odpowiednich procedur może nie tylko ochronić firmę przed potencjalnymi sankcjami, ale także przyczynić się do poprawy atmosfery w pracy, zwiększenia lojalności pracowników oraz budowania pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa.

Sygnaliści odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu zgodności działań firmy z przepisami prawa oraz normami etycznymi. Pracodawcy muszą być świadomi, że stosowanie jakichkolwiek represji wobec tych osób może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. W dobie rosnącej świadomości społecznej i regulacji prawnych, ochrona sygnalistów staje się nie tylko obowiązkiem prawnym, ale także wyrazem odpowiedzialności i nowoczesnego podejścia do zarządzania organizacją.

oprac. Emilia Panufnik
rozwiń więcej
Prawo
Pracownik ZUS może odwiedzić Cię bez zapowiedzi w domu tylko w jednym przypadku. Uwaga na oszustów!
18 cze 2025

Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których oszuści próbują podszywać się pod pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, którzy przychodzą ze sprawą urzędową do ubezpieczonego. W trosce o bezpieczeństwo klientów ZUS przypomina, że wizyty urzędników tej instytucji w domach są możliwe wyłącznie w ściśle określonych przypadkach. A bez wcześniejszej zapowiedzi tylko w jednym przypadku.

Umowa o dożywocie z sąsiadem? Sprawdź, co stanie się po jego śmierci
18 cze 2025

W Polsce aż 99% umów o dożywocie zawieranych jest między osobami prywatnymi. Co jednak dzieje się, gdy taki prywatny świadczeniodawca umrze? Czy senior zostaje bez wsparcia? Czy dzieci, gmina lub Skarb Państwa przejmują zobowiązania? Sprawdzamy, co dokładnie dzieje się z mieszkaniem, rentą i opieką nad seniorem.

4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?
18 cze 2025

Wiele osób nie ma świadomości, że oprócz tak powszechnych świadczeń jak 800 plus, 300 plus czy wiele innych dodatków, zasiłków i rzeczowych form pomocy na rzecz dzieci - można uzyskać jeszcze jednorazowo na rzecz dziecka 4000 zł. Co istotne świadczenie jest przyznawane bez kryterium dochodowego, ale nie każdy posiadający dziecko spełnia kryteria, aby otrzymać to wsparcie finansowe. Zatem kiedy i dla kogo 4000 zł na dziecko, jednorazowo?

Działki letniskowe ceny w 2025 roku. Wystarczy 200 tys. zł na atrakcyjną lokalizację i domek? Aktualne oferty i opcje finansowania
18 cze 2025

Na rynku działek letniskowych trwa gorący sezon – rośnie liczba transakcji, ale i oczekiwania kupujących. Czy za 200 tys. zł można kupić działkę w atrakcyjnej lokalizacji, najlepiej z domkiem i czy bank pomoże sfinansować taki zakup kredytem? Eksperci Metrohouse i Credipass odpowiadają, na co realnie można liczyć.

Nowe procedury "Niebieskie Karty", system eNK@ – rząd pracuje nad nowelizacją przepisów
18 cze 2025

W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Nowelizacja ma zredukować biurokrację i ułatwić skuteczne wsparcie osobom doświadczającym przemocy domowej. Wśród najważniejszych zmian – uproszczenie dokumentacji, rozszerzenie kompetencji służb oraz utworzenie centralnego rejestru eNK@.

Trzecia Droga – rozpad. Kulisy rozstania PSL i Polski 2050 – co poszło nie tak?
18 cze 2025

Trzecia Droga właśnie się rozpadła – Kosiniak-Kamysz ogłasza koniec sojuszu z Hołownią, choć miało wyglądać inaczej. „To był projekt wyborczy, finał już za nami” – zdradził. Co wydarzyło się za kulisami? Czy PSL ruszy do wyborów samodzielnie, a Hołownia pójdzie własną drogą?

Skąd wziąć dodatkowe środki na nieprzewidziane wydatki?
18 cze 2025

Nieprzewidziane wydatki potrafią zaskoczyć w najmniej oczekiwanym momencie. Awarie domowe, pilna potrzeba naprawy samochodu, dodatkowe opłaty za leczenie czy nieplanowane wydarzenia rodzinne to sytuacje, które mogą znacząco obciążyć budżet. W takich chwilach kluczowe staje się znalezienie szybkiego i bezpiecznego źródła finansowania.

Już 30 czerwca 2025 r. skrócony czas pracy stanie się rzeczywistością: 6 (zamiast 8) godzin pracy dziennie, 3-dniowy weekend albo dodatkowe dni urlopu, bez zmniejszenia wynagrodzenia
18 cze 2025

W dniu 28 kwietnia br. MRPiPS ogłosiło program pilotażowy skrócenia czasu pracy, z którego będą mogli skorzystać przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski, a 6 czerwca br. – w odpowiedzi na interpelację poselską w tej sprawie – ujawniło więcej szczegółów. Już niebawem, tysiące pracowników będzie mogło pracować 6 (zamiast 8) godzin dziennie, cieszyć się z 3-dniowego weekendu lub z dodatkowych dni urlopu, zachowując przy tym prawo do dotychczasowego wynagrodzenia. Stratni nie będą również pracodawcy, którzy zdecydują się na wprowadzenie pilotażu, bo na jego realizację (tylko w pierwszym roku) MRPiPS przewidziało budżet aż 10 mln zł.

Tysiące matek zyska zasiłek i to nie 800 plus a więcej [projekt MRPiPS z 23 maja 2025]. Koniec z krzywdzącą luką prawną
18 cze 2025

Tysiące matek zyska zasiłek i to nie 800+ a więcej. Dlaczego? Bo resort pracy przygotował projekt rozporządzenia z 23 maja 2025 r. Jest to dokładnie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków. Projekt skierowany został do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania. Jaka grupa zyska zasiłek i z jakiego powodu?

Zasiłek stały z MOPS. Co wlicza się do dochodu? [Przykłady]
17 cze 2025

Przegląd ostatnich orzeczeń sądów administracyjnych pokazuje, iż kwestia zaliczania do dochodu poszczególnych świadczeń wciąż rodzi wątpliwości. Dlaczego dochód jest tak ważny w przypadku zasiłku stałego?

pokaż więcej
Proszę czekać...